Hình chữ nhật là gì?

Hình chữ nhật là một hình tứ giác có bốn cạnh, trong đó có 2 cặp cạnh đối song song và bằng nhau và có 4 góc vuông.

Ta thấy rằng theo hình vẽ trên thì hình chữ nhật ABCD có 4 góc vuông tại A,B,C,D. Có các cặp cạnh AB // CD và BC // AD. Độ dài cạnh AB = CD và BC = AD.

Cặp cạnh nào dài hơn thì ta gọi là chiều dài (thường ký hiệu độ dài là a)  và cặp cạnh nào ngắn ta gọi là chiều rộng (thường ký hiệu độ dài là b).

Chu vi hình chữ nhật

Chu vi là tổng độ dài các cạnh trong một hình. Do đó chu vi hình chữ nhật là tổng độ dài 4 cạnh của hình chữ nhật đó.

Trong hình trên ta thấy:

Chu vi hình chữ nhật ABCD = AB + BC + CD + DA

Nhưng vì AB = CD = chiều dài

và BC = DA = chiều rộng

Nên ta có thế viết:

Chu vi hình chữ nhật ABCD = Chiều dài + chiều rộng + chiều dài + chiều rộng

                                              = 2 x (Chiều dài + chiều rộng)

                                              = 2 x (a + b)

Phát biểu bằng lời:

Chu vi hình chữ nhật bằng hai lần tổng chiều dài và chiều rộng.

Hay 

Để tính chu vi hình chữ nhật ta lấy chiều dài cộng với chiều rộng sau đó nhân đôi.

Ta nhận thấy vậy một phần hai (một nửa) chu vi hình chữ nhật chính là tổng của chiều dài và chiều rộng hình chữ nhật đó.

Từ công thức trên ta có thể giải các bài toán liên quan đến chiều dài, chiều rộng và chu vi của hình chữ nhật.

Ví dụ:

Bài toán cho biết chu vi của một hình chữ nhật và độ dài của một cạnh (chiều dài, hay chiều rộng) rồi tính độ dài cạnh còn lại.

Trong bài toán này, để tìm độ dài cạnh chưa biết ta lấy chu vi chia cho 2 để ra tổng hai cạnh. Sau đó lấy tổng hai cạnh trừ đi chiều dài cạnh đã biết để ra độ dài cạnh chưa biết.

Ví dụ cụ thể:

Bài 1:

Cho một mảnh vườn  hình chữ nhật có chu vi là 100 m. Biết chiều dài của mảnh vườn là 40m hỏi chiều rộng của mảnh vườn đó là bao nhiêu m?

Bài giải:

Tổng chiều dài và chiều rộng của mảnh vườn đó là: 100 : 2 = 50 (m)

Vậy chiều rộng của mảnh vườn là: 50 - 40 = 10 (m)

Bài 2:

Một cái ao thả cá hình chữ nhật có chiều dài dài gấp 2 lần chiều rộng và bằng 60m. Xung quanh ao, người ta trồng các cây bưởi, mỗi cây cách nhau 6m. Hỏi người ta trồng được bao nhiêu cây bưởi.

Bài giải:

Chiều rộng của ao cá là: 60 : 2 = 30 (m)

Chu vi của ao cá là: (60 + 30) x 2 = 90 x 2 = 180 (m)

Số cây bưởi trồng được xung quanh ao là: 180 : 6 = 30 (cây).

 Trong bài viết này các em đã biết được định nghĩa hình chữ nhật, công thức tính chu vi hình chữ nhật và các bài toán áp dụng công thức tính chu vi hình chữ nhật.