Tỉ số phần trăm. Giải toán về tỉ số phần trăm - Toán lớp 5

1. Tỉ số phần trăm

$\frac{1}{100}$ có thể viết dưới dạng là 1% , hay $\frac{1}{100}$ = 1% ;

$\frac{12}{100}$ có thể viết dưới dạng là 12% , hay $\frac{12}{100}$ = 12% ;….

Tổng quát lại $\frac{a}{100}$ có thể viết dưới dạng là a%, hay $\frac{a}{100}$ = a% 

% là kí hiệu phần trăm.

2. Tìm tỉ số phần trăm của hai số

Quy tắc: Muốn tìm tỉ số phần trăm của hai số a và b ta làm như sau:

- Tìm thương của a và b.

- Nhân thương đó với 100 và viết thêm kí hiệu % vào bên phải tích tìm được.

Lưu ý: Khi tìm tỉ số phần trăm của hai số a và b, ta có thể viết gọn thành a : b x 100%

Ví dụ :  Một trường có 400 học sinh, trong đó có 80 học sinh giỏi. Tìm tỉ số của số học sinh giỏi và số học sinh toàn trường.

Tỉ số của số học sinh giỏi và số học sinh toàn trường là:

80 : 400 hay $\frac{80}{400}$

Ta có: 80 : 400 = $\frac{80}{400}$ = $\frac{20}{100}$ = 20%

Ta cũng nói rằng: Tỉ số phần trăm của số học sinh giỏi và số học sinh toàn trường là 20%; Hoặc: Số học sinh giỏi chiếm 20% số học sinh toàn trường.

Tỉ số này cho biết cứ 100 học sinh của toàn trường thì có 20 học sinh giỏi.

3. Tìm giá trị phần trăm của một số

Ví dụ : Một trường tiểu học có 600 học sinh, trong đó số học sinh nam chiếm 54,5%. Tính số học sinh nam của trường đó.

Có thể hiểu 100% số học sinh toàn trường là tất cả số học sinh của trường, ở đây 100% số học sinh toàn trường là 600 học sinh. Ta có:

1% số học sinh toàn trường là:

600:100 = 6 (học sinh)

Số học sinh nam hay 54,5% số học sinh toàn trường là:

6 x 54,5 = 327 (học sinh)

Hai bước trên có thể viết gộp thành:

600 : 100 x 54,5 = 327

hoặc 600 x 54,5 : 100 = 327

Nhận xét: Muốn tìm 54,5% của 600 ta có thể lấy 600 chia cho 100 rồi nhân với 54,5 hoặc lấy 600 nhân với 54,5 rồi chia cho 100.

Quy tắc: Muốn tìm a% của B ta có thể lấy B chia cho 100 rồi nhân với a hoặc lấy B nhân với a rồi chia cho 100.

 4. Các phép tính với tỉ số phần trăm

a) Phép cộng: a% + b% = (a + b)%

b) Phép trừ: a% - b% = (a - b)%

c) Phép nhân tỉ số phần trăm với một số: a% x b = (a x b)%

d) Phép chia tỉ số phần trăm cho một số: a% : b = (a : b)%

Ví dụ: Tính

a) 15% + 8%

b) 78% - 32%

c) 16% x 3

d) 52% :4

Cách giải:

a) 15% + 8% = 23%

b) 78% - 32% = 46%

c) 16% x 3 = 48%

d) 52% : 4 = 13%