Bài 8: Quy luật Menden Quy luật phân ly - Sinh học 12

I. Phương pháp nghiên cứu di truyền học của Menden

Phương pháp lai và phân tích con lai của Menden bao gồm các bước theo trình tự sau:

1. Tạo các dòng thuần chủng về từng tính trạng bằng cách cho cây tự thụ phấn qua nhiều thế hệ

2. Lai các dòng thuần chủng khác nhau về một hoặc nhiều tính trạng rồi phân tích con lai đời F1, F2, F3

3. Sử dụng toán xác suất để phân tích kết quả lai, sau đó đưa ra giả thuyết giải thích kết quả

4. Tiến hành thí nghiệm chứng minh cho giả thuyết của mình

II. Hình thành học thuyết khoa học

Menden đã vận dụng quy luật xác suất thống kê để lí giải tỉ lệ phân ly 1: 2: 1 và đưa ra giả thuyết:

- Mỗi tính trạng do 1 cặp nhân tố di truyền quy định. Trong tế bào, các nhân tố di truyền không trộn lẫn với nhau

- Bố (mẹ) chỉ truyền cho con 1 trong 2 thành viên của cặp nhân tố di truyền

- Khi thụ tinh, các giao tử kết hợp với nhau một cách ngẫu nhiên tạo hợp tử

Nội dung quy luật phân ly theo y học hiện đại:

   Mỗi tính trạng do một cặp alen quy định, một có nguồn gốc từ bố, một có nguồn gốc từ mẹ. Các alen của bô và mẹ tồn tại trong tế bào của cơ thể con một cách riêng rẽ, không hoà trộn vào nhau. Khi hình thành giao tử, các thành viên của một cặp alen phân li đồng đều về các giao tử, nên 50% số giao tử chứa alen này còn 50% giao tử chứa len kia

III. Cơ sở tế bào học của quy luật phân li

- Trong tế bào sinh dưỡng, các gen và NST tồn tại thành từng cặp

- Khi giảm phân tạo giao tử, các thành viên của một cặp alen phân li đồng đều về các giao tử, mỗi NST trong từng cặp NST tương đồng cũng phân li đồng đều về các giao tử

=> Gen nằm trên NST. Mỗi gen chiếm một vị trí xác định gọi là locut. Một gen có thể tồn tại ở nhiều trạng thái khác nhau. Mỗi trạng thái với một trình tự nucleotit cụ thể được gọi là một alen