Bài 17: Tự nhiên, dân cư và xã hội Trung Quốc - Địa lí lớp 11

I. Vị trí địa lí và lãnh thổ

- Vị trí: Rìa đông của lục địa Á – Âu; Giáp 14 nước và Thái Bình Dương.

- Lãnh thổ: Rộng 9,5 triệu km²; Gồm 22 tỉnh, 5 khu tự trị, 4 thành phố trực thuộc trung ương.

II. Điều kiện tự nhiên

* Địa hình

- Miền Tây: Núi cao, sơn nguyên đồ sộ xen các bồn địa.

- Miền Đông: Đồng bằng châu thổ rộng lớn.

* Khí hậu

- Miền Tây: Ôn đới lục địa khắc nghiệt.

- Miền Đông: Phía Bắc ôn đới gió mùa; Phía Nam cận nhiệt đới gió mùa.

* Sông ngòi

- Miền Tây: Đầu nguồn của các con sông lớn phía Đông; Dòng chảy tạm thời, sông ít, nhỏ, dốc.

- Miền Đông: Hạ lưu các sông lớn: Hoàng Hà, Trường Giang.

* Khoáng sản

- Miền Tây: Nghèo khoáng sản (than, dầu mỏ).

- Miền Đông: Giàu khoáng sản: than, dầu mỏ, sắt,…

* Đánh giá

- Miền Tây:

+ Thuận lợi: Lâm nghiệp; Đồng cỏ phát triển chăn nuôi; Thủy điện; CN khai khoáng.

+ Khó khăn: Khô hạn, khắc nghiệt; Đất cằn cỗi, địa hình hiểm trở.

- Miền Đông:

+ Thuận lợi: Phát triển nông nghiệp; Công nghiệp khai khoáng; Giao thông, xây dựng cơ sở hạ tầng, thu hút dân cư phát triển kinh tế - xã hội.

+ Khó khăn: lũ lụt.

III. Dân cư và xã hội

1. Dân cư

- Đông dân nhất thế giới: 1,3 tỉ người (chiếm 1/5 dân số thế giới) - 1436,7 triệu người (2/2020).

- Tỉ suất gia tăng tự nhiên: khá thấp, chỉ còn 0,5% (thi hành nhiều chính sách dân số rất triệt để).

- Phân bố: không đồng đều (50% tập trung ở phía Đông).

- Tỉ lệ dân thành thị: khá thấp (37%).

- Thành phần dân tộc: đa dạng (56 dân tộc, người Hán chiếm đa số: 94 %).

2. Xã hội

- Giáo dục phát triển.

- Nền văn minh lâu đời:

→ Thuận lợi để phát triển kinh tế - xã hội (đặc biệt là du lịch).