Bài 23: Việt Nam trong năm đầu sau thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mĩ, cứu nước năm 1975 - Lịch sử lớp 12

I. Tình hình hai miền Bắc - Nam sau năm 1975

   - Trải qua hơn 20 năm (19654 - 1975) tiến hành cách mạng xã hội chủ nghĩa, miền Bắc đã đạt được những thành tựu to lướn và toàn diện, đã xây dựng được những cơ sở vật chất - kĩ thuật ban đầu của chủ nghĩa xã hội. Nhưng cuộc chiến tranh phá hoại bằng không quân và hải quân của Mĩ đã tàn phá nặng nề, gây hậu quả lâu dài đối với miền Bắc
   - Miền Nam hoàn toàn giải phóng, chế độ thực dân mới của Mĩ cùng bộ máy chính quyền trung ương Sài Gòn bị sụp đổ, nhưng cơ sở chính quyền này ở địa phương cùng bao di hại của xã  hội cũ vẫn tồn tại. Cuộc chiến tranh của Mĩ đã gây ra những hậu quả nặng nề. Nhiều làng mạc, đồng ruộng bị tàn phá. Nửa triệu héc ta ruộng đất bị bỏ hoang. Một triệu héc ta rừng bị chất độc hóa học và bom đạn cày xới. Vô số bom mìn bị vùi lấp trên cánh đồng,nơi cư trú của nhân dân. Đội ngũ thất nghiệp lên tới hàng triệu người. Số người mù chữ chiếm tỉ lệ lớn trong dân cư
   - Miền Nam có nền kinh tế chừng mực nhất định phát triển theo hướng tư bản chủ nghĩa; song về cơ bản vẫn mang tính chất của kinh tế nông nghiệp, sản xuất nhỏ và phân tán,phát triển không cân đối,lệ thuộc nặng nề vào viện trợ từ bên ngoài.

II. Khắc phục hậu quả chiến tranh, khôi phục và phát triển kinh tế - xã hội

   - Ở miền Bắc, cuộc chiến tranh ohas hoại của Mĩ đã chấm dứt sau Hiệp định Pari năm 1973, nhưng do bị tàn phá nặng nề nên đến giữa năm 1976 mới căn bản hoàn thành nhiệm vụ khắc phục hậu quả chiến tranh, khôi phục kinh tế
   - Miền Bắc còn làm nghĩa vụ của căn cứ địa cách mạng cả nước và nghĩa vụ quốc tế với Lào, Campuchia trong thời kì mới
   - Ở miền Nam, cocong việc tiếp quản vùng mới giải phóng từ thành thị đến nông thôn, từ đất liền đến hải đảo, từ căn cứ quân sự đến các cơ sở sản xuất, hành chính, văn hóa được tiến hành khẩn trương
   - Ở những vùng mới giải phóng, việc thành lập chính quyền cách mạng và đoàn thể quần chúng các cấp nhanh chóng được thực hiện
   - Với sự hướng dẫn và giúp đỡ của Nhà nước, hàng triệu đồng bào ta được hồi hương, chuyển về nông thôn tham gia sản xuất hoặc đi xây dựng vùng kinh tế mới
   - Chính quyền cách mạng tịch thu toàn bộ tài sản và ruộng đất của bọn phản động trốn ra nước ngoài, tuyên bố xóa bỏ quan hệ bóc lột phong kiến, tiến hành điều chỉnh ruộng đất trong nội bộ nông dân,quốc hữu hóa ngân hàng, thay đồng tiền cũ bằng đòng tiền mới của cách mạng
   - Chính quyền cách mạng chú trọng khôi phục sản xuất nông nghiệp. Các cơ sở sản xuất công nghiệp, thủ công nghiệp và thương nghiệp, cả những cơ sở bị gián đoạn quan hệ với nước ngoài, đều trở lại hoạt động
   - Các hoạt động văn hóa, giáo dục, y tế...được tiến hành khẩn trương từ những ngày đầu mới giải phóng.

III. Hoàn thành thống nhất đất nước về mặt nhà nước (1975 - 1976)

   - Đáp lại nguyện cngj chính đáng của nhân dân cả nước, đồng thời cũng phù hợp với thực tế lịch sử dân tộc, Hội nghị lần thứ 24 Ban Chấp hành Trung ương Đảng (9 -1975) đề ra nhiệm vụ hoàn thành thống nhất đất nước về mặt nhà nước
   - Từ ngày 15 đến ngày 21 - 11 - 1975, Hội nghị Hiệp thương chính trị thống nhất đất nước được tổ chức tại Sài Gòn. Hai đoàn đại biểu đại diện cho hai miền tham dự.Hội nghị nhất trí hoàn toàn các vấn đề về chủ trương, biện pháp nhằm thống nhất đất nước về mặt nhà nước
   - Ngày 25 - 4 - 1976, cuộc Tổng tuyển cử bầu Quốc hội chung được tiến hành trong cả nước. Hơ 23 triệu cử tri đi bỏ phiếu bầu ra 492 đại biểu
   - Từ ngày 24 - 6 đến 3 - 7 - 1976, Quốc hội khóa VI nước Việt Nam thống nhất họp kì đầu tiên tại Hà Nội
   - Quốc hội thông qua chính sách đối nội và đối ngoại của Nhà nước Việt Nam thống nhất, quyết định tên nước là Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, quyết định Quốc huy mang dòng chữ Cộng hòa xã họi chủ nghĩa Việt Nam, Quốc kì là lá cờ đỏ sao vàng, Quốc ca là bài Tiến quân ca, thủ đô là Hà Nội, thành phố Sài Gòn - Gia Định được đổi tên là Thành phố Hồ Chí Minh
   - Quốc hội bầu các cơ quan, chức vụ lãnh đạo cao nhất của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, bầu Ban dự thảo Hiến pháp
   - Việc tiếp tục  hoàn thành thống nhất trên tất cả các lĩnh vực chính trị, tư tưởng, kinh tế, văn hóa,xã hội sẽ gắn liền với việc thực hiện những nhiệm vụ của cách mạng xã hội chủ nghĩa trong phạm vi cả nước
   - Hoàn thành thống nhất đất nước về mặt nhà nước đã tạo nên những điều kiện chính trị cơ bản để phát huy sức mạnh toàn diện của đất nước, những điều kiện thuận lợi để cả nước đi lên chủ nghĩa xã hội, những khả năng to lớn để bảo vệ Tổ quốc và mở rộng quan hệ với các nước trên thế giới
- Nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam được thành lập đã có 94 nước chính thức công nhận và đặt quan hệ ngoại giao. Ngày 20 - 9 - 1977, nước ta trở thành thành viên thứ 149 của Liên hợp quốc.