Bài 2: Một số Oxit quan trọng - Hóa học 9

I - Canxi oxit 

   - CTHH: CaO. Tên thông thường là vôi sống.

   - Canxi oxit thuộc loại oxit bazơ.

1. Tính chất vật lý

   - Canxi oxit là chất rắn, màu trắng, nóng chảy ở nhiệt độ cao.

2. Tính chất hóa học

    Canxi oxit có đầy đủ tính chất hóa học của một oxit bazơ.

- Tác dụng với nước tạo dung dịch bazơ:  $CaO + H_2O \to Ca(OH)_2$

- Tác dụng với axit tạo muối là nước:    $CaO + 2HCl \to CaCl_2 + H_2O$

- Tác dụng với oxit axit tạo muối:   $CaO + CO_2 \to CaCO_3$

3. Ứng dụng

 - Canxi oxit làm nguyên liệu cho công nghiệp hóa học.

 - Canxi oxit còn được dùng để khử chua đất trồng trọt, xử lý nước thải công nghiệp, sát trùng, diệt nấm, khử độc môi trường...

4. Sản xuất CaO

 - Nguyên liệu: Đá vôi, than đá, củi, dầu, khí tự nhiên...

 - Quy trình sản xuất: Nung đá vôi bằng lò nung thủ công hoặc lò nung công nghiệp.

        + Than cháy tạo ra khí cacbon đioxit, phản ứng tỏa nhiều nhiệt: $C + O_2 \xrightarrow{t^o} CO_2$ 

        + Nhiệt sinh ra phân hủy đá vôi thành vôi sống ( $t^o > 900^oC$ ):   $CaCO_3 \xrightarrow{t^o} CaO + CO_2$

II - Lưu huỳnh đioxit
 

     - CTHH: $SO_2$

     - Tên gọi khác: Khí sunfurơ

1. Tính chất vật lý:
   

    - Lưu huỳnh đioxit là chất khí không màu, mùi hắc, độc gây ho, viêm đường hô hấp. 

    - Nặng hơn không khí.

2. Tính chất hóa học:  $SO_2$ có đầy đủ tính chất hóa học của một oxit axit.

- Tác dụng với nước tạo dung dịch axit:  $SO_2 + H_2O \to H_2SO_3$

      $SO_2$ có trong không khí là một trong các nguyên nhân gây nên mưa axit.

- Tác dụng với bazơ tạo nên muối và nước: $SO_3 + Ca(OH)_2 \to CaSO_3 + H_2O$

- Tác dụng với oxit bazơ tạo nên muối:  $SO_2 + Na_2O \to Na_2SO_3$

3. Ứng dụng
 

 -  $SO_2$ làm nguyên liệu để sản xuất axit sunfuric .

  -  $SO_2$   dùng làm chất tẩy trắng, bột gỗ, chất diệt nấm mốc...

4. Điều chế    

- Trong phòng thí nghiệm: Cho muối sunfit tác dụng với axit, thu khí   $SO_2$  vào lọ bằng cách đẩy không khí:   

                      $Na_2SO_3 + H_2SO_4 \to Na_2SO_4 + SO_2 + H_2O$  

- Trong công nghiệp: 

     Đốt lưu huỳnh trong không khí:  $S + O_2 \xrightarrow{t^o} SO_2$

     Đốt quặng pirit sắt ($FeS_2$ ) thu được  :  $4FeS_2 +11O_2 \xrightarrow{t^o} 2Fe_2O_3 + 8SO_2$