Bài 41: Phenol - Hóa Học 11

1. Định nghĩa

- phenol là những hợp chất hữu cơ trong phân tử có nhóm (-OH) liên kết trực tiếp với nguyên tử cacbon của vòng benzen

2. Phân loại

- 2 loại: phenol đơn chức, và phenol đa chức

3. Cấu tạo 

- phenol có công thức phân tử C₆H₆O, và công thức cấu tạo: C₆H₅OH

4. Tính chất vật lý

- Ở điều kiện thường phenol là chất rắng không màu nóng chảy ở 43^oC, để lâu chuyển thành màu hồng 

- Rất độc, gây bỏng

- Ít tan trong nước lạnh, tan nhiều trong nước nóng và etanol

5. Tính chất hóa học

- Có phản ứng thế nguyên tử H của nhóm (-OH) 

=> tác dụng với kim loại kiềm 

=> tác dụng với dung dịch bazo

- Có phản ứng thế nguyên tử H của vòng benzen

+ Nguyên tử H của vòng bên trong phân tử phenol dễ bị thay thế hơn của vòng benzen trong phân tử hidrocacbon thơm khác do ảnh hưởng của nhóm (-OH) lên vòng benzen

6. Điều chế

- Trong công nghiệp: oxy hóa cumen nhờ oxy không khí, sau đó thủy phân trong dung dịch H₂SO₄ loãng, thu được phenol và axetol. Đun nóng cho axetol bay hơi ( rồi ngưng tụ để thu lại axetol ) còn lại là phenol

- Ngoài ra phenol cũng được điều chế theo sơ đồ:

C₆H₆ => C₆H₅Br => C₆H₅6H₅OH