Bài 7: Đất nước nhiều đồi núi (tiếp theo) - Địa lí lớp 12

1. Đặc điểm chung của địa hình

2. Các khu vực địa hình

a. Khu vực đồi núi

b. Khu vực đồng bằng

* Đồng bằng châu thổ sông:

- Đồng bằng sông Hồng

+ Nguồn gốc: Được bồi tụ bởi: sông Hồng và HT sông Thái Bình.

+ Diện tích: 15 nghìn km².

+ Địa hình: Cao ở rìa tây và tây bắc, thấp dần ra biển; Bề mặt bị chia cắt thành nhiều ô; Có đê ngăn lũ.

+ Đất: Trong đê: bạc màu; Ngoài đê: bồi phù sa hàng năm.

- Đồng bằng sông Cửu Long

+ Nguồn gốc: Được bồi tụ bởi hệ thống sông Mê Công.

+ Diện tích: 40 nghìn km².

+ Địa hình: Địa hình thấp và bằng phẳng hơn; Bề mặt có mạng lưới sông ngòi, kênh rạch chằng chịt.

+ Đất: 2/3 là đất mặn, đất phèn.

* Đồng bằng ven biển:

- Có tổng diện tích khoảng: 15 nghìn km².

- Đất nghèo, nhiều cát, ít phù sa sông.

- Phần lớn hẹp ngang, bị chia cắt, một số được mở rộng ở các cửa sông.

- Có sự phân chia làm 3 dải: giáp biển là cồn cát, đầm phá; giữa là vùng thấp trũng; dải trong cùng đã được bồi tụ thành đồng bằng.

3. Thế mạnh và hạn chế về tự nhiên của các khu vực đồi núi và đồng bằng đối với sự phát triển kinh tế - xã hội

a. Khu vực đồi núi

* Thuận lợi

- Khoáng sản: tập trung nhiều loại khoáng sản thuận lợi để phát triển các ngành công nghiệp.

- Thế mạnh phát triển nền nông - lâm nghiệp nhiệt đới:

   + Tài nguyên rừng giàu có về thành phần loài với nhiều loài quý hiếm, tiêu biểu cho sinh vật rừng nhiệt đới.

   + Bề mặt cao nguyên bằng phẳng thuận lợi cho việc xây dựng các vùng chuyên canh cây công nghiệp, ăn quả.

   + Thế mạnh chăn nuôi đại gia súc.

- Các dòng sông ở miền núi có tiềm năng thuỷ điện lớn (sông Đà, sông Đồng Nai,...).

- Tiềm năng về phát triển du lịch.

* Khó khăn

- Địa hình bị chia cắt mạnh, nhiều sông suối, hẻm vực, sườn dốc gây trở ngại cho giao thông, cho việc khai thác tài nguyên và giao lưu kinh tế giữa các miền.

- Do mưa nhiều, độ dốc lớn, miền núi là nơi xảy ra nhiều thiên tai: lũ quét, xói mòn, xạt lở đất, tại các đứt gãy còn phát sinh động đất. các thiên tai khác như lốc, mưa đá, sương mù, rét hại…

b. Khu vực đồng bằng

* Thuận lợi

- Phát triển nền nông nghiệp nhiệt đới, đa dạng các loại nông sản, đặc biệt là lúa gạo.

- Cung cấp các nguồn lợi thiên nhiên khác như khoáng sản, thuỷ sản và lâm sản.

- Là nơi có điều kiện để tập trung các thành phố, các khu công nghiệp và các trung tâm thương mại.

* Khó khăn

- Thường xuyên chịu nhiều thiên tai bão, lụt, hạn hán,...

- Hạn chế của từng khu vực đồng bằng:

   + ĐB sông Hồng: đất trong đê bạc màu, nhiều ô trũng ngập nước.

   + ĐB sông CL: diện tích đất phèn và đất mặn lớn.

   + ĐB ven biển miền Trung: diện tích nhỏ, bị chia cắt, nghèo dinh dưỡng.